Đột quỵ não là gì? Những điều cần biết về đột quỵ não
Đột quỵ não (hay còn gọi tai biến mạch máu não) là tình trạng não tổn thương cấp tính do nguyên nhân mạch máu. Trên thế giới có khoảng 800.000 người bị đột quỵ não lần đầu hoặc tái phát mỗi năm. Trong đó, Việt Nam có đến khoảng 200.000 người/1 năm bị đột quỵ não. Đột quỵ não là nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật và đứng thứ ba về nguyên nhân gây tử vong. Để giúp mọi người hiểu hơn về đột quỵ não là gì? Triệu chứng và cách phòng chống đột quỵ não? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu bài viết sau để hiểu hơn về vấn đề này nhé!
Khái niệm đột quỵ não?
Đột quỵ não là gì? Đột quỵ não còn được gọi là cơn tai biến mạch máu não do mất đột ngột lưu lượng máu lưu thông tới não hoặc chảy máu bên trong sọ dẫn đến giảm, mất chức năng hoặc chết các tế bào não. Đây là nguyên nhân gây liệt, mất cảm giác, rối loạn ngôn ngữ, mất trí nhớ, hôn mê và khả năng gây tử vong.
Đột quỵ não thường được xác định là một trong hai dạng sau:
- Đột quỵ thiếu máu não (nguyên nhân do tắc nghẽn một động mạch)
- Đột quỵ chảy máu não (nguyên nhân do rách thành động mạch gây ra tình trạng máu chảy vào trong não thất hoặc nhu mô não, khoang dưới nhện xung quanh não – chảy máu màng não).
Sau khi đột quỵ sẽ làm ảnh hưởng đến các vùng chức năng có liên quan và độ nặng phụ thuộc vào độ rộng của vùng não bị tổn thương và vị trí mạch máu bị tắc.
Hệ động mạch nuôi não từ 2 nguồn: hệ động mạch đốt sống thân nền ở phía sau và hệ động mạch cảnh phía trước.
Các triệu chứng của đột quỵ não
- Liệt mặt: Người bệnh đột ngột nói hoặc cười bị lệch miệng.
- Đột ngột nói khó.
- Đột ngột lẫn lộn hay gặp khó khăn trong vấn đề diễn đạt và hiểu ngôn ngữ.
- Đột ngột mất thăng bằng hay khó kiểm soát sự di chuyển của cơ thể.
- Yếu, liệt hoặc tê bì chân tay : thông thường yếu /liệt đột ngột ở nửa người, có thể xảy ra mỗi 1 chi.
Các yếu tố nguy cơ đột quỵ não
1. Những yếu tố nguy cơ không thể tác động được
Tuổi tác, gen, di truyền, dân tộc đó là những yếu tố dẫn đến nguy cơ đột quỵ. Mặc dù các yếu tố này không thể tác động đến nhưng sự xuất hiện của nó làm tăng nguy cơ đột quỵ não cao. Do đó, cần phát hiện sớm và giải quyết các yếu tố nguy cơ khác mà ta có thể tác động được nhằm giảm tỷ lệ đột quy nói chung và đột quỵ não nói riêng.
2. Những yếu tố nguy cơ có thể tác động được
- Tăng huyết áp động mạch
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng, tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến đột quỵ. Khi huyết áp tăng cao, dễ gây tổn thương nội mạc thành mạch do áp lực dòng máu, làm tăng tính thấm của thành mạch đối với những lipoprotein máu. Do đó, làm vữa xơ động mạch phát triển, từ đó dễ tai biến mạch máu não. Kiểm soát tăng huyết áp tâm thu và tăng huyết áp tâm trương sẽ làm giảm tần suất đột quỵ nói chung và đột quỵ não nói riêng.
- Đái tháo đường
Theo các nghiên cứu ở Bắc Mỹ và châu Âu, đái tháo đường là yếu tố nguy cơ của tai biến thiếu máu não cục bộ. Điều trị đái tháo đường sẽ làm giảm khả năng đột quỵ thiếu máu não, dự phòng tăng đường huyết có thể làm giảm mức độ nặng tổn thương não trong giai đoạn cấp của đột quỵ thiếu máu não.
- Các bệnh tim
Bệnh tim cũng có thể tăng nguy cơ đột quỵ não như: viêm màng trong tim, rung nhĩ, nhồi máu cơ tim diện rộng, hẹp van hai lá, bệnh cơ tim, can xi hoá vòng van hai lá, thông liên nhĩ, phình thành thất trái, phình thành nhĩ trái. Trong các yếu tố trên, rung nhĩ là nguy cơ quan trọng nhất và cũng là yếu tố có thể điều trị dự phòng đột quỵ thiếu máu não mà bạn cần lưu ý.
- Tăng lipid máu
Tăng lipid máu là yếu tố nguy cơ không kém phần quan trọng của vữa xơ động mạch và nguy cơ này sẽ được giảm khi đưa lipid máu trở về bình thường.
- Hẹp động mạch cảnh
Bệnh vữa xơ động mạch cảnh là một trong các nguyên nhân chính của nhồi máu não lâm sàng. Tổn thương vữa xơ động mạch có nhiều dạng khác nhau, tuỳ vào từng bệnh nhân, từng giai đoạn phát triển của bệnh. Tổn thương chính xảy ra tại nội mạc động mạch, kế đến là lớp trung mạc.
Lớp áo trong của thành mạch bị tổn thương tạo điều kiện thuận lợi cho dính kết tiểu cầu. Khi tiểu cầu kết dính, các yếu tố đông máu của huyết tương và tiểu cầu được huy động làm dính kết các tiểu cầu và hồng cầu dẫn đến tắc mạch dần dần.
- Tai biến thiếu máu não thoáng qua
Các nghiên cứu ở Bắc Mỹ và châu Âu cho thấy rằng cả tai biến thiếu máu não thoáng qua (đột quỵ nhẹ) và đột quỵ cũ đều là các yếu tố nguy cơ dẫn đến các đột quỵ thiếu máu não. Thiếu máu não thoáng qua phải được chẩn đoán và điều trị kịp thời để dự phòng đột quỵ não thực sự. Bên cạnh đó, bệnh nhân có tiền sử đột quỵ cũ có nguy cơ tái phát đột quỵ não cao hơn bệnh nhân có tiền sử thiếu máu não thoáng qua.
- Béo phì
Qua một số nghiên cứu trên thế giới đã cho thấy béo phì cũng là một yếu tố nguy cơ của tất cả các loại đột quỵ. Béo phì là yếu tố nguy cơ của các bệnh tim mạch và có thể là yếu tố thứ phát của bệnh đột quỵ thiếu máu não thông qua bệnh tim.
- Hút thuốc lá
Hút thuốc lá là một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với tất cả các loại đột quỵ nhất là đối với đột quỵ nhồi máu não. Thuốc lá làm giảm nồng độ HDL trong máu, gây tổn thương tế bào nội mạc của động mạch, tạo điều kiện cho vữa xơ động mạch diễn ra.
- Nghiện rượu
Ngộ độc rượu cấp hoặc mãn tính đều là các yếu tố nguy cơ quan trọng đối với tất cả các loại đột quị não. Tuy nhiên nếu thỉnh thoảng mới uống và uống ít rượu sẽ không phải là yếu tố nguy cơ
Làm gì nếu phát hiện triệu chứng nghi ngờ đột quỵ não?
1. Làm thế nào để phòng ngừa đột quỵ
80% các nguyên nhân gây ra đột quỵ não có thể được phòng ngừa.
- Chế độ sinh hoạt hợp lý: kiểm soát cân nặng, tập thể dục đều đặn, hạn chế thức ăn có nhiều dầu muối, mỡ.
- Không hút thuốc lá.
- Kiểm soát tốt HA nếu người bệnh có tăng HA, kiểm soát tốt đường máu nếu bị tiểu đường.
- Tuân thủ đúng các yêu cầu của bác sĩ về dùng thuốc
- Thường xuyên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Đồng thời, việc sử dụng kết hợp viên uống chống đột quỵ của Mỹ cũng giúp bạn giảm nguy cơ đột quỵ hiệu quả được các bác sĩ chuyên khoa khuyến khích.
THẢO KHẢO NGAY: Top 7 viên uống chống đột quỵ của Mỹ an toàn và hiệu quả nhất
2. Làm gì nếu phát hiện các triệu chứng nghi ngờ đột quỵ não
- Nhanh chóng gọi cấp cứu hoặc đưa người bệnh đến bệnh viện: thời gian là vàng, mỗi 1 phút cấp cứu chậm trễ sẽ có 2 triệu tế bào não bị chết đi.
- Không được tự ý dùng thuốc ở nhà.
- Tạm thời không cho người bệnh ăn, uống nhất là khi người bệnh đang trong tình trạng lơ mơ, hôn mê để tránh sặc nước hoặc thức ăn vào phổi.
- Đặt người bệnh nằm nghiêng đầu nếu người bệnh nôn
- Ghi lại thời điểm xảy ra triệu chứng đầu tiên là việc làm hết sức quan trọng, nó giúp cho bác sĩ có hướng điều trị phù hợp.
Đặc biệt, bạn cần lưu ý ngay cả khi các dấu hiệu đột quỵ não trên xuất hiện và hồi phục hoàn toàn trong vòng vài phút hoặc vài chục phút. Bạn vẫn cần phải đến bệnh viện để được kiểm tra vì biết đâu đó chính là lời cảnh báo một cơn đột quỵ thực sự sắp xảy ra.
XEM THÊM: Tại sao người hay tắm đêm có nguy cơ đột quỵ cao
Hy vọng với sự hiểu biết về mối nguy hiểm của bệnh đột quỵ não, cũng như các phương pháp điều trị và biện pháp phòng chống bệnh hiệu quả. Điều này sẽ không còn nhiều người bệnh và gia đình họ phải đối mặt với hậu quả đột quỵ não gây ra.
The post Đột quỵ não là gì? Những điều cần biết về đột quỵ não appeared first on jes.edu.vn.
source https://jes.edu.vn/dot-quy-nao-la-gi-nhung-dieu-can-biet-ve-dot-quy-nao
Comments
Post a Comment